Roedd dydd Mercher 20 Tachwedd 2024 yn ddiwrnod hanesyddol i bobl Maesteg a Chwm Llynfi ehangach, wrth i Neuadd y Dref Maesteg agor ei drysau’n swyddogol i’r cyhoedd, yn dilyn prosiect ailddatblygu hynod uchelgeisiol, gwerth miliynau o bunnoedd, a gyflawnwyd gan y cyngor a’i bartneriaid. yn Ymddiriedolaeth Ddiwylliannol Awen.
Ymunodd Huw Irranca-Davies, MS a Stephen Kinnock, AS Aberafan Maesteg ag Arweinydd y Cyngor, y Cynghorydd John Spanswick a Maer Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr, y Cynghorydd Heather Griffiths i dorri’r rhuban ac agor yr adeilad yn swyddogol i’r cyhoedd a oedd yn aros.
Roedd teulu’r arlunydd lleol enwog Christopher Williams hefyd yn bresennol yn yr agoriad ynghyd â phwysigion eraill i weld hanes yn cael ei greu.
Cafodd ymwelwyr fwynhau taith o amgylch y cyfleusterau cwbl newydd a llawer gwell, tra’n cael eu diddanu gan gorau o ysgolion lleol a thelynores, yn ogystal ag ymweld â digwyddiadau yn ardal y llyfrgell newydd sbon.
Nid yn unig y mae'r adeilad wedi'i ddychwelyd i'w hen ogoniant, ond bellach mae ganddo nodweddion ychwanegol gan gynnwys atriwm gwydr newydd, llyfrgell a chanolfan dreftadaeth, theatr stiwdio a gofod sinema, ynghyd â chaffi a bar mesanîn.
Mae’r prif awditoriwm wedi’i adfer yn llwyr i fod yn lleoliad celfyddydau perfformio aml-swyddogaeth unwaith eto ac mae hyn yn cynnwys lifft llwyfan, ystafelloedd gwisgo a bar. Mae'r balconi hefyd wedi'i gadw a'i adnewyddu.
Mae atriwm gwydrog modern a chyntedd o flaen Stryd Talbot yn cysylltu dwy ran o'r adeilad. Mae mynediad i'r anabl hefyd wedi'i wella trwy ddarparu lifft.
Mae cadw nodweddion treftadaeth bensaernïol yr adeilad, megis y bwâu brics, teils, cornisio a cholofnau wedi bod yn rhan allweddol o'r prosiect. Mae paentiadau hanesyddol Christopher Williams hefyd wedi cael eu hadnewyddu ac maent bellach yn ôl yn cael eu harddangos yn y brif neuadd.
Dywedodd Arweinydd y Cyngor, y Cynghorydd John Spanswick: “Rwyf wrth fy modd ac yn hynod o falch o fod yn sefyll yma heddiw gyda chi i gyd, i weld yr ailagor y bu disgwyl mawr amdano yn Neuadd y Dref Maesteg – mae gennym leoliad celfyddydol a diwylliannol gwych, lle mae’r gorffennol yn cwrdd. gall y presennol a'r cyfan o Fwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr fod yn hynod falch ohoni.
“Gwyddom na fyddai prosiect adnewyddu hynod uchelgeisiol o’r natur a’r raddfa hon yn dod heb ei heriau. A phwy allai fod wedi rhagweld pandemig byd-eang yn taro yn union wrth i ni ddechrau ar y daith anhygoel hon?
“Ond rwy’n falch o ddweud, rydym wedi cyrraedd y diwrnod hanesyddol hwn, a’r hyn a welwch o’ch blaen yw penllanw gwir weithio mewn partneriaeth ar ei orau. Hoffwn achub ar y cyfle hwn i gymeradwyo gwaith rhagorol yr holl dimau dan sylw, yn yr awdurdod lleol a’n holl bartneriaid allanol, sydd wedi gweithio’n ddiflino ar y prosiect hwn i oresgyn rhai heriau hynod gymhleth.
“Hoffwn achub ar y cyfle hwn i ddiolch i fasnachwyr y farchnad, busnesau, trigolion ac ymwelwyr â chanol tref Maesteg am fod yn amyneddgar gyda ni tra bod y gwaith adnewyddu wedi dechrau.
“Gobeithio y byddwch yn cytuno bod yr adeilad eiconig poblogaidd hwn nid yn unig wedi’i adfer i’w ogoniant blaenorol ond wedi’i wella’n sylweddol i sicrhau bod pobl o bob oed a gallu yng Nghwm Llynfi a’r ardaloedd cyfagos yn gallu ymweld a mwynhau.”
Ychwanegodd Richard Hughes, Prif Weithredwr Ymddiriedolaeth Ddiwylliannol Awen: “Os oes un gair sy’n gyfystyr â Neuadd y Dref Maesteg – ei threftadaeth. Mae treftadaeth ffisegol, cymdeithasol a diwylliannol i gyd yn rhan o un. Mae'r lle yn frith o ddathliad o'r gorffennol tra nawr yn rhoi cyfle ac ysbrydoliaeth i genedlaethau'r dyfodol.
“Mae’r Neuadd yn cynrychioli gwytnwch ac ysbryd cymunedol Cwm Llynfi, ac mae’n deyrnged barhaus i bawb a gyfrannodd at ei hadeiladu a’i rhan ym mywyd y dref dros y ganrif neu ddwy ddiwethaf. Mae’n rhaid i ni nawr ddathlu, hyrwyddo a gweiddi’n uchel fod gennym ni un o’r lleoliadau diwylliannol gorau yng Nghymru yma yng Nghwm Llynfi. Gyda’n gilydd rydyn ni wedi gwarchod y gorffennol, nawr mae’n rhaid i ni fwynhau ei ddyfodol disglair.”
Dywedodd Huw Irranca-Davies, AS a anerchodd y rhai a oedd yn bresennol yn yr agoriad swyddogol: “Y neuadd hon yw curiad calon Maesteg. Adeiladwyd gan y gymuned leol, ar gyfer y gymuned leol flynyddoedd lawer yn ôl. Mae wedi gweld rhai perfformiadau rhyfeddol ac achlysuron pwysig yn ei hanes cyfoethog o 140 mlynedd. Mae pob clod i waith partneriaeth ardderchog y gymuned leol, perchnogion busnes, y cyngor tref a’r awdurdod lleol, ynghyd ag Ymddiriedolaeth Ddiwylliannol Awen sydd wedi dyfalbarhau â’r prosiect hwn, wedi cadw’r ffydd, ac wedi darparu cyfleuster gwych y gall y gymuned gyfan ei fwynhau. ”
Mae’r prosiect wedi’i ariannu gan Gyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr, Cronfa Datblygu Rhanbarthol Ewrop, Cronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol, Llywodraeth Cymru gan gynnwys CADW, Ymddiriedolaeth Ddiwylliannol Awen, Cyngor Tref Maesteg, Sefydliad Garfield Weston, Ymddiriedolaeth Davies, a’r Pilgrim Trust.