Mae Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr a’i bartneriaid yn Ymddiriedolaeth Ddiwylliannol Awen wedi rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf am gynnydd y prosiect ailddatblygu gwerth £20m ym Mhafiliwn y Grand, Porthcawl.

Mae gwaith galluogi yn cael ei wneud ar hyn o bryd ar adeilad Art Deco ym 1932, a ddechreuodd ddechrau mis Mehefin, gan ffurfio rhan hanfodol o baratoi'r adeilad yn barod ar gyfer y prif waith adnewyddu yn ddiweddarach eleni.

Penodwyd Prichard’s Demolition yn gontractwr i wneud y gwaith galluogi y tu mewn i’r adeilad rhestredig Gradd II, sy’n golygu tynnu holl fwrdd plastr yr adeilad a’r nenfydau crog i fynd â’r adeilad yn ôl i’w gragen goncrid, cael gwared ar y cit mecanyddol a thrydanol a’r codi o hysbysfyrddau. Mae'r cyngor hefyd wedi comisiynu nifer o arolygon gan gynnwys teledu cylch cyfyng, draenio, topograffi, adnewyddu a dymchwel asbestos. Bydd monitro llwch hefyd yn parhau trwy gydol cyfnod y gwaith galluogi.

Mae tîm arbenigol o arbenigwyr yn gweithio y tu ôl i'r llenni gyda'r contractwyr i sicrhau bod nodweddion hanesyddol a phensaernïol allweddol y tu mewn i'r adeilad yn cael eu cadw.

Mae Helen Hughes yn ymchwilydd mewnol hanesyddol, ac yn gadwraethwr ac yn rhan o’r tîm arbenigol a gomisiynwyd i echdynnu ac archwilio samplau paent hanesyddol o’r adeilad y gellir eu holrhain yn ôl i’r 1930au.

Dywedodd Mike Dean, Rheolwr Contractau ar gyfer Pritchard’s Demolition: “Fel busnes lleol, roedd yn anrhydedd i ni dderbyn y pecyn galluogi ym Mhafiliwn y Grand, sy’n adeilad rhestredig Gradd II, Porthcawl. Mae'r gwaith yn mynd rhagddo'n gyson ac ar y trywydd iawn. Edrychwn ymlaen at drosglwyddo’r adeilad ar gyfer y prif brosiect adnewyddu yn ddiweddarach yn y flwyddyn.”

Bydd yr ailddatblygiad yn golygu estyniad i gefn yr adeilad a darparu theatr stiwdio newydd a gofod oriel, tra bydd ychwanegiadau blaen gwydr ar ben y loggias presennol yn darparu caffi newydd gyda golygfeydd ar draws y bae.

Dywedodd Arweinydd y Cyngor, John Spanswick, a ymwelodd â’r adeilad yr wythnos hon: “Mae wedi bod yn wych cael cipolwg ar y gwaith adnewyddu mewnol hyd yma. Mae cynnydd mawr wedi'i wneud gyda'r gwaith paratoi i baratoi'r ffordd ar gyfer adnewyddu'r prif adeilad yn ddiweddarach eleni.

“Rwy’n gyffrous ein bod yn gallu chwarae rhan allweddol yn nhaith anhygoel yr adeilad hanesyddol hwn. Nid yn unig y bydd yr ailddatblygiad uchelgeisiol hwn yn mynd i’r afael â’r risgiau presennol i ffabrig yr adeilad sy’n heneiddio, ond bydd hefyd yn gwasanaethu fel gwasanaeth celfyddydol a diwylliannol hynod drawiadol y gall ein bwrdeistref sirol a chymuned Porthcawl fod yn hynod falch ohono.”

Dywedodd Richard Hughes, Prif Weithredwr Ymddiriedolaeth Ddiwylliannol Awen: “Rydym wrth ein bodd bod y gwaith galluogi arfaethedig yn mynd rhagddo’n dda, cyn i’r gwaith adeiladu ddechrau ar y safle yn ddiweddarach eleni. Un o’r agweddau cyffrous ar yr ailddatblygiad hwn yw’r cyfle i warchod a chyfoethogi hanes a threftadaeth gyfoethog Pafiliwn y Grand, felly edrychwn ymlaen at ddatgelu rhai nodweddion cudd hir o fewn yr adeilad wrth i’r gwaith ddatblygu.”

Ariannwyd y prosiect hwn gan Gyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr a Chronfa Lefelu i Fyny y DU.

Yn y llun (chwith i’r dde): Nicola Lewis (CBSP), Mike Dean a Pippa Pritchard (Dymchwel Pritchard), Richard Hughes (Awen), y Cynghorydd Neelo Farr, Aelod Cabinet, CBSP ac Arweinydd y Cyngor, John Spanswick y tu allan i’r adeilad hanesyddol ym Mhorthcawl.