Mae Cyngor Rhondda Cynon Taf wedi rhannu'r wybodaeth ddiweddaraf am waith ailddatblygu sylweddol Canolfan Gelfyddydau'r Miwni – gyda chynnydd rhagorol yn cael ei wneud i greu canolfan gelfyddydau a digwyddiadau modern tra'n gwella a chadw nodweddion gwreiddiol yr adeilad.

Dechreuodd y gwaith ailddatblygu gwerth miliynau o bunnoedd yn 2023, i adfywio tirnod poblogaidd Pontypridd. Adeilad Rhestredig Gradd II arddull gothig yng nghanol y dref yw'r Miwni, a adeiladwyd yn wreiddiol fel Capel Wesleaidd ym 1895. Yn fwy diweddar daeth yn ganolbwynt rhanbarthol cydnabyddedig a gwerthfawr ar gyfer y celfyddydau a cherddoriaeth.

Yn 2019, cyhoeddodd y Cyngor ac Ymddiriedolaeth Ddiwylliannol Awen (Awen) gynlluniau uchelgeisiol i ailddatblygu’r Miwni yn lleoliad celfyddydol cwbl hygyrch, wrth atgyweirio ac adnewyddu nodweddion Gothig yr adeilad. Yn 2021, sicrhawyd £5.3m o gyllid o Gronfa Lefelu i Fyny Llywodraeth y DU ar gyfer y prosiect.

Bydd 'Y Muni' yn cael ei weithredu gan Awen, gan gynnig rhaglen amrywiol a chynhwysol o gerddoriaeth fyw, comedi a sinema digwyddiadau. Bydd gan y lleoliad far newydd wedi'i ddylunio dros ddau lawr i gefnogi'r economi hamdden a'r nos, tra bod yr awditoriwm yn cael ei adnewyddu a'r cyntedd, y mesanîn a'r bar yn cael eu hailfodelu. Mae lifftiau, toiledau, ystafelloedd newid a chyfleusterau Changing Place hefyd yn cael eu gosod yn yr adeilad.

Mae diweddariad y Cyngor ar ddiwedd mis Mai 2024 yn nodi'n bleser bod cynnydd da iawn yn cael ei wneud tuag at y rhaglen waith, gyda'r prosiect ar y trywydd iawn i'w gwblhau fel y cynlluniwyd yr haf hwn.

Fel y cyhoeddwyd yn flaenorol, bydd 'Y Muni' yn safle ategol allweddol ar gyfer digwyddiadau ehangach yn ystod Eisteddfod Genedlaethol Cymru 2024, a gynhelir ym Mharc Coffa Ynysangharad ym Mhontypridd o Awst 3-10. Yna bydd y lleoliad yn agor yn ffurfiol i'r cyhoedd fel canolbwynt celfyddydau a digwyddiadau yn ddiweddarach eleni.

Ers dechrau gweithio ar y safle ym mis Medi 2023, mae contractwr y Cyngor, Knox and Wells, wedi gweithio'n agos gyda'r Cyngor ac Awen i gyflawni sawl carreg filltir allweddol. Yn allanol, mae’r rhain yn cynnwys atgyweirio gwaith carreg, glanhau adeiladau’n drylwyr, adeiladu to newydd, gosod paneli solar ffotofoltäig ar y to, creu agoriadau newydd i ran llawr gwaelod y bar, a gosod ffenestri newydd.

Yn fewnol, mae cerrig milltir yn cynnwys cwblhau nenfwd yr awditoriwm, gwaith lefel uchel yn yr awditoriwm gan gynnwys gwasanaethau mecanyddol a thrydanol, gosod oriel newydd yn yr awditoriwm, ffurfio mesanîn yn ardal y bar, creu siafft y lifft, a gosod uned trin aer ar gyfer awyru mecanyddol.

Mae rhai o'r gweithgareddau allweddol a fydd yn cael eu cwblhau gan y contractwr yn ystod yr wythnosau nesaf yn cynnwys gosod y llawr yn yr awditoriwm, gosod y man eistedd y gellir ei dynnu'n ôl, a gosod y bar a'r gegin.

Cynghorydd Mark Norris, Aelod Cabinet Cyngor Rhondda Cynon Taf dros Ddatblygu a Ffyniant, Meddai: “Roeddwn yn falch iawn o ymweld â Chanolfan Gelfyddydau’r Miwni yn gynharach y mis hwn i weld y cynnydd ar y gwaith ailddatblygu – ac mae’r gwaith a gwblhawyd hyd yma, tuag at adnewyddu’r adeilad hanesyddol hwn, yn hynod drawiadol. Rwy’n hyderus iawn y bydd ‘Y Muni’ yn ail-sefydlu ei hun fel lleoliad digwyddiadau y gall Pontypridd a Rhondda Cynon Taf fod yn falch iawn ohono, ac ni allaf aros i’r cyhoedd weld y tu mewn i’r adeilad unwaith y bydd wedi’i gwblhau.

“Rydym yn parhau i weithio’n agos iawn gydag Ymddiriedolaeth Ddiwylliannol Awen dros ei gweithrediad o’r lleoliad, gan dynnu ar ei chyfoeth o brofiad o redeg cyfleusterau diwylliannol o’r fath a sefydlu dyfodol cynaliadwy ar eu cyfer. Bydd 'Y Muni' yn cael ei ddefnyddio am y tro cyntaf fel lleoliad yn Eisteddfod Genedlaethol Cymru, yr ydym yn gyffrous iawn i gael ei chynnal ym Mhontypridd fis Awst yma – cyn agor yn ei rhinwedd ei hun yn ddiweddarach yn y flwyddyn. Bydd y Cyngor yn cyfleu’r trefniadau hyn unwaith y byddant wedi’u cwblhau.”

Mae prosiect ailddatblygu Canolfan Gelfyddydau’r Miwni wedi bod yn bosibl diolch i gymorth ariannol o £5.3m a sicrhawyd gan y Cyngor o rownd gyntaf Cronfa Lefelu i Fyny Llywodraeth y DU, ar ddiwedd 2021.